Siedzisz na spotkaniu. Nagle z sali pojawia się pytanie o dane. Zwykle szukanie odpowiedzi zajmuje tydzień – do kolejnego spotkania. I nagle wychodzisz Ty („cały na biało”), wpisujesz na monitorze (wkrótce być może dyktujesz) komendę w Power BI i masz wynik / wykres / raport. Jak to możliwe? Power BI przygotował specjalną funkcję, która nie tylko pozwala zadać pytanie językiem naturalnym, ale także sama sugeruje, w jakiej formie najlepiej je przedstawić. Poznaj Q&A, czyli Zadaj pytanie.

Co to jest Q&A?

Q&A służy do tego, aby zadać bazie danych pytanie i natychmiast otrzymać odpowiedź. Nie byłoby w tym nic innowacyjnego, gdyby nie fakt, że w Q&A Power BI można zadać pytanie w naturalny sposób, a odpowiedzią będzie wizualizacja. Na razie mechanizm działa na podstawie języka angielskiego. Q&A można wykorzystać do szybkiego przeglądu danych, ale także do przygotowania podstaw do dashboardu. Wg badań w ciągu kilku lat połowa zapytań będzie konstruowana językiem naturalnym (NLQ – natural language query), niczym w filmach „Raport mniejszości” czy „Iron Man”.

Gdzie znaleźć Zadaj pytanie w Power BI?

W polskiej wersji Power BI Desktop przycisk nazywa się Zadaj pytanie (Q&A jest też dostępne na Power BI Online dla Pulpitów nawigacyjnych). Jeśli nie widzisz tej opcji, oznacza, że jest jeszcze w funkcjach wersji zapoznawczej. Łatwo włączyć ją, przechodząc ścieżkę Plik > Opcje i ustawienia > Opcje > Globalne > Funkcje w wersji zapoznawczej > Pytania i odpowiedzi.

Zaznacz i wciśnij OK. Po włączeniu, Zadaj pytanie znajduje się w Narzędzia główne > Wstaw > Zadaj pytanie.

Ja wolę dwa razy kliknąć dowolne miejsce na niewypełnionej części raportu. Oto 3 przykłady działania polecenia Zadaj pytanie.

Jak zadawać pytania w Power BI?

Aby skorzystać z funkcji Q&A najpierw należy załadować bazę danych. W przykładach będziemy posługiwać się bazą danych sprzedażowych (dalej jako dane). Po kliknięciu w przycisk Zadaj pytanie pojawi się pusty wykres oraz pasek do wpisania polecenia. Wraz z pisaniem tekstu Power BI modyfikuje wykres. Wpisać można praktycznie wszystko w każdej formie. Q&A sugeruje słowa, nazwy zmiennych, a także poprawia literówki. Jedynie do nazw zmiennych należy odnosić się w języku, w którym zostały wprowadzone. W naszym przypadku nazwy kolumn są po polsku, więc tekst po angielsku będzie się mieszał z nazwami po polsku.
Z Zadaj pytanie bardzo łatwo wyświetlić pożądane informacje w formie tabeli lub po prostu liczby. Można skorzystać z komend np. „show dane” lub po prostu wpisując „dane”.

Power BI rozumie także frazy po angielsku, np. earliest, newest, oldest itp. Przykładowo: jaka jest najwcześniejsza data zamówienia w bazie danych?

W Q&A łatwo filtrować dane i wyświetlać tylko konkretne wartości. Power BI sam wyciąga niezbędne dane, np. gdy daty są zapisane w formacie DD.MM.YYY. Jaki był zatem zysk w styczniu 2011? Sprawdźmy wpisując polecenie

Poza wyświetlaniem podsumowań dla konkretnych dat, Q&A rozumie polecenia związane z np. przedziałami (between) oraz gdy interesują nas dane od jakiegoś momentu (np. after january 2011).
Zadaj pytanie pozwala również wyświetlać posortowane tabele. Jakie produkty mają najwyższą cenę jednostkową?

Ten sam efekt można osiągnąć prosząc o pokazanie rankingu. Domyślnie wartości układa od najniższej do najwyższej; dla odwrotnego efektu wystarczy dopisać, by ułożył je malejąco.

Dane jednak najlepiej prezentować w formie graficznej. Q&A także to umożliwia, a nawet często sam sugeruje, jaki wykres będzie najlepszy. Dane o zysku w każdym województwie można przedstawić w tabeli, ale także w formie czytelniejszych wykresów słupkowych.

Czy da się podzielić Polskę na regiony ze względu na wielkość zysku? Odpowiedź na to pytanie może dostarczyć np. mapa z naniesioną wielkością zysku w każdym województwie. W Power BI nie potrzeba nawet danych o dokładnym położeniu – nazwa miejscowości lub województwa wystarczy, by program znalazł interesujące nas obszary.

Po prawej stronie w zakładce Wizualizacja można samodzielnie wybrać rodzaj pożądanego wykresu. Z powodzeniem można dopisywać kolejne komendy jak np. „in january 2012”, by pokazać dane z województw w konkretnym miesiącu i roku.

Dzięki podpowiedziom Power BI można wybrać najlepsze sposoby prezentacji danych. Jak przedstawić dane sprzedaży poszczególnym klientom z Warszawy z uwzględnieniem zysku z transakcji i segmentu, z którego pochodzą?

Power BI sam zasugerował, jaki typ wykresu będzie najbardziej odpowiedni, by przedstawić dane z czterech wymiarów.
W Q&A można zapytać o także wyniki operacji arytmetycznych. Zobaczmy średni miesięczny zysk w Poznaniu.

Przykłady słów, których używać zadając pytanie w Power BI – Spróbuj sam!

Powyżej opisałem tylko kilka przykładów możliwości funkcji Zadaj pytanie (stan na marzec 2018). Całą resztę możesz odkryć samodzielnie, przygotowując własne dashboardy. Korzystaj z gotowej listy fraz, które rozpoznaje Q&A:

Kalkulacje

total, sum, amount, number, quantity, count, average, most, least, fewest, largest, smallest, highest, biggest, maximum, max, greatest, lowest, littlest, minimum, min

Przedimki

a, an, the

Puste i Prawda/Fałsz

blank, empty, null, poprzedzone „non” lub „non-„, empty string, empty text, true, t, false, f

Porównania

vs, versus, compared to, compared with

Spójniki

and, or, each of, with, versus, &, and, but, nor, along with, in addition to

Zaprzeczenia

didn’t, haven’t, he’d, he’s, isn’t, it’s, she’ll, they’d, weren’t, where’ll, who’s, won’t, wouldn’t.

Daty

MonthName, Days 1-31, decade, January 3rd of 1995, January 3rd 1995, jan 03 1995, 3 Jan 1995, the 3rd of January, January 1995, 1995 January, 1995-01, 01/1995, names of months.

Daty względne

Relative dates today, right now, current time, yesterday, tomorrow, the current, next, the coming, last, previous, ago, before now, sooner than, after, later than, from, at, on, from now, after now, in the future, past, last, previous, within, in, over, N days ago, N days from now, next, once, twice, count of orders in the past 6 days.

Równe (dla zakresów)

in, equal to, =, after, is more than, in, between, before

Równe (dla wartości)

is, equal, equal to, in, of, for, within, is in, is on

Nazwy

Jeśli nazwa kolumny zawiera słowo Name, Q&A wychwyci tę nazwę.

Zaimki osobowe

he, him, himself, his, she, herself, her, hers, it, itself, its, they, their, them, themselves, theirs, this, these, that, those

Polecenia zapytania

sorted, sort by, direction, group, group by, by, show, list, display, give me, name, just, only, arrange, rank, compare, to, with, against, alphabetically, ascending, descending, order

Zakres

greater, more, larger, above, over, >, less, smaller, fewer, below, under, <, at least, no less than, >=, at most, no more than, <=, in, between, in the range of, from, later, earlier, sooner, after, on, at, later than, after, since, starting with, starting from, ending with

Czas

am, pm, o’clock, noon, midnight, hour, minute, second, hh:mm:ss

Ranking i filtrowanie TOP N

top, bottom, highest, lowest, first, last, next, earliest, newest, oldest, latest, most recent, next

Pytania

when, where, which, who, whom, how many, how much, how many times, how often, how frequently, amount, number, quantity, how long, what